.
«Στη ζωή ρε σεις, καλό και σωστό είναι μόνο ότι μας ευχαριστεί» έλεγε με ένα ύφος που έδειχνε να παίζει τη φιλοσοφία στο μικρό του δακτυλάκι και το μόνο που έμενε ήταν οι κάμερες της τηλεόρασης να απαθανατίσουν την ευγενική προσφορά της γνώσης του προς τους κατοίκους του πλανήτη.
Τον θυμήθηκα σήμερα που θέλησα να ασχοληθώ με ένα αρχαίο Έλληνα που είχε μια αντίστοιχη φαινομενικά αντίληψη, αλλά η διαφορά εκείνου όπως και όλων των συγχρόνων του ήταν ότι έβαζε ερωτηματικά στη γνώση σε σχέση με τον εν λόγω νέο-φιλόσοφο που αγόρευε.
Τον 5ο π.Χ αιώνα λοιπόν ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος, έφτιαξε μια σχολή στην πόλη του (την Κυρήνη), που ήταν στη Βόρεια Αφρική στην σημερινή Λιβύη.
Ταξίδεψε στη ζωή του και είχε υπάρξει αρχικά μαθητής του Πρωταγόρα και του έβαλε το σπέρμα στη σκέψη ότι η φιλοσοφία είναι μια υποκειμενική εκδοχή όσων αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας. Προχωρημένα πράγματα για την τότε εποχή και σίγουρα οι αντιλήψεις αυτές είχαν μια «κόντρα» με την "αντικειμενική" θεϊκή τάξη των πραγμάτων , γεγονός που κατέτασσε τον Πρωταγόρα στα αναρχοαυτόνομα και άθεα στοιχεία της αρχαιότητας. Η μαθητεία του συνέχεια στον Σωκράτη που ήταν και τούτος αναρχοαυτόνομος της εποχής του, ήταν καταλυτική ώστε να αυτονομηθεί από την ισχύουσα συντηρητική αντίληψη της εποχής και να αναπτύξει την Ηδονιστική του φιλοσοφία.
Όταν επέστρεψε στην πατρίδα του ίδρυσε τη σχολή του και βρήκε γόνιμο έδαφος στη σκέψη των πατριωτών του και αντίστοιχους ένθερμους μαθητές.
Έλεγε , τι να την κάνουμε την γνώση αν δεν έχει πρακτική αξία και σίγουρα είχε ένα μεγάλο δίκιο που σήμερα δεν ισχύει μια και η εκπαιδευτική αντίληψη του σχολείου θεοποιεί την αποστήθιση της «ημερομηνίας» αλλά και η τηλε-εκπαίδευση των ντοκιμαντέρ θέτει ουσιαστικά ερωτήματα όπως αυτό του πως «πηδά» και πολλαπλασιάζεται η σαλαμάνδρα.
Υποστήριζε ότι μπορούμε να γνωρίσουμε μόνο τα δικά μας αισθήματα και σαφώς έχουμε την τύφλα μας ως άποψη για τα αισθήματα των άλλων, γεγονός που αντικρούει σήμερα στις τρυφερές ψυχο- συζητήσεις των σύγχρονων γυναικών που μέσα από ένα γεμάτο συμπόνια βλέμμα λένε στην φίλη τους «Σε καταλαβαίνω χρυσή μου…»
Σκέφτηκε να ονομάσει «καλό» την ηδονή που έδινε ευχαρίστηση στα αισθητήρια μας και να προσδιορίσει αντίστοιχα τον πόνο ως «κακό» για τον εαυτό μας. Βέβαια οι μετέπειτα θρησκείες που όρισαν την ηδονή ως αμαρτία έφεραν πάλι τους ανθρώπους στον ίσιο δρόμο της ομαδικής φοβίας μια και αυτές οι αναρχοαυτόνομες αντιλήψεις των αρχαίων δεν μπορούσαν να δημιουργήσουν οργανωμένες και προβλέψιμες ανθρώπινες μάζες.
Δεν έμενε όμως η φιλοσοφία του στο σώμα, μια και μίλησε για τις πνευματικές και ψυχικές ηδονές πέρα από τις βασικές και αναγκαίες αισθητηριακές.
Μίλησε και για τη φρόνηση που στόχος της ήταν να κρίνει τα αγαθά και τις απολαύσεις και μέσα από αυτήν να διάγει τη ζωή του ο άνθρωπος.
Η αντίληψη που ακούω συχνά τα τελευταία χρόνια και την μεταφέρουν ως σοφία της "Νέας Εποχής" αναφορικά με την συνειδητότητα των ανθρώπων, και αφορά την προτροπή στο να ζει ο άνθρωπος το παρόν του, είναι μια παλιά ιστορία που την είπε ο Αρίστιππος. Τελικά μάλλον οι τότε άνθρωποι της σκέψης τα είπαν όλα ... αλλά εμείς τα καταλάβαμε λίγο διαφορετικά.
Διακήρυσσε ότι η ηθική είναι καθαρά ατομική, εγωιστική και χρησιμοθηρική… πόσο δίκιο και με παρρησία έλεγε την αλήθεια του χωρίς θεοκεντρικές περιστροφές υπερβατικών και μη σκέψεων…
Το μεγαλύτερο αγαθό δίδασκε πως είναι η ηδονή που όμως πρέπει να έχει μέσα της την σύνεση και να εμπλουτίζεται γενόμενη ευγενής από την παιδεία.
Προέτρεπε να αρπάζουν οι άνθρωποι την κάθε στιγμή και να τη χαίρονται γιατί μόνο αυτή η στιγμή μας ανήκει.
Αλήθεια γιατί μας ζαλίζουν τον έρωτα της σκέψης μας όλοι αυτοί οι εσωτεριστές που μέσα από συγγραφικές «αμερικανιές» πάνε να μας πείσουν για το ίδιο πράγμα … αλλά βάζουν και μερικά άλλα περίεργα στοιχεία που έχουν μέσα τους ένα θεϊκό φόβο ενός ύπουλου «επέκεινα»;
Το πιθανότερο είναι ότι έχουν ένα αχταρμά από τις ετερόκλητες θεωρήσεις των αρχαίων φιλοσοφιών και μπλέκουν το «εδώ και τώρα» της ελληνο-ανατολικής φιλοσοφίας φτιάχνοντας θεωρίες και σχολές, για καθαρά προσωπικούς ωφελιμιστικούς σκοπούς της προσωπικής τους ευζωίας. Μωρέ τους τα είπε ο Αρίστιππος , αλλά πέρα από την άγνοια που έχουν για αυτόν, σαν τύχει και τον «μάθουν» κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν. Η Δυτική φιλοσοφία του εσωτερισμού που κρύβει την λεγόμενη «αμερικανιά» μέσα της, κουβαλά κάτι από την κουλτούρα των περίεργων γιατρών σαλτιμπάγκων (κοντά στο 1900) που πάνω σε κάρα με στόμφο επιστήμονα πουλούσαν το φάρμακο που γιάτρευε όλες τις αρρώστιες. Έτσι γράφονται και σήμερα βιβλία "ανθρωποκεντρικών" ψευδό-φιλοσόφων που πουλούν εκατομμύρια αντίτυπα και προτρέπουν τους αφελείς να αλλάξουν τη ζωή τους μέσα από αντιλήψεις όπως το «Πίστεψε το και θα το δεις».
Δεν τα είπε όμως όλα καλά ο Αρίστιππος μια και δεν γίνεται να μην υπόκειται σε ελλείψεις η κάθε ανθρώπινη σκέψη ανά τους αιώνες (έστω και αν είναι φιλόσοφος) μια και σχημάτισε τη γνώμη ότι τα μαθηματικά δεν εξετάζουν τι είναι ωφέλιμο και τι βλαβερό για τον άνθρωπο και ως τέτοια έτυχαν μιας σχετικής περιφρόνησης από την φιλοσοφία του.
Τα αστεία βέβαια δεν έλλειπαν από την ζωή των αρχαίων Ελλήνων και σίγουρα οι σοβαρές σκέψεις ήταν σε μια εναλλαγή με τον τρόπο που ζούσαν και βίωναν τις αντιλήψεις τους.
Λάτρης του έρωτα και της χαράς ο Αρίστιππος , είχε γνωρίσει (και φυσικά ερωτευτεί) την όμορφη και ευκατάστατη πόρνη εκ Κορίνθου την Λαΐδα, που είχε κάψει πολλές καρδιές στην εποχή της. Ουδεμία βέβαια σχέση είχαν οι τότε πόρνες του επιπέδου της Λαϊδας με την σημερινή αντίληψη που λίγο ή πολύ όλοι μας έχουμε πληροφορηθεί με το αντίστοιχο οφθαλμόλουτρο στις καλλιτεχνικές βιντεοσκοπημένες επιδόσεις της κας Τζούλιας ή της κας Ντούβλη.
Κάποιος λοιπόν τότε για να πειράξει τον Αρίστιππο του είπε μια μέρα ότι η Λαϊδα δεν τον αγαπά αλλά προσποιείται . Τότε εκείνος τον κοίταξε και με το χιούμορ που ένοιωθαν τότε οι άνθρωποι του απάντησε : «Ούτε το κρασί ή το ψάρι με αγαπούν , όμως εγώ τα απολαμβάνω».
Για να επανέλθω στον γνωστό που την αγόρευση του έφερε στο νου ο Αρίστιππος με την ηδονιστική θεωρία του, θα έλεγα ότι αν του μάθαινα τρία πράγματα για τα τσάκρας του Βούδα, του έχωνα κατά δεύτερον κάτω από τη μασχάλη δυο βιβλία του Άδωνη (της Κας Μανωλίδου και βουλευτή της Ελλάδος) και κατά τρίτον του έδινα ένα εισιτήριο του ΚΤΕΛ με προορισμό κάποια από τις μυσταγωγικές τελετές των αρχαιο-ελληνιστών ανά την επικράτεια, θα παίρναμε το άτομο-μοντέλο που ενσαρκώνει την σύγχρονη Ελληνική φιλοσοφία. Θα είχαμε μπροστά στα μάτια μας το σπάνιο φιλοσοφικό μόρφωμα του Νέο-έλληνα που κατά κανόνα ψηφίζει και σκέφτεται φέρνοντας τα αποτελέσματα που βιώνουμε όλοι μας, ως ξερά ή χλωρά φύλα και κλαδιά πεσμένα στην μεταλλαγμένη πλέον γη της Περσεφόνης.
Τώρα πάει και το σχετικό τραγούδι (Ο εφιάλτης της Περσεφόνης) που ο συγκεκριμένος (οπτικά) γνωστός δεν το ήξερε μια και τον ρώτησα (δολίως) στο διάλειμμα της τότε αγόρευσης του.
Φίλε μου να είσαι καλά και να γράφεις.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ για την κάθε λέξη.
Επαμεινώνδας
Οι Στωικοί φιλόσοφοι αγαπητέ μου Επαμεινώνδα έλεγαν ότι η Μοίρα οδηγεί εκείνους που θέλουν να την ακολουθήσουν και σέρνει εκείνους που την αρνούνται.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜικρούς ασήμαντους «Επιτάφιους» μιας πραγματικότητας σκαρώνω και είναι μια διάθεση που γίνεται εμφανής (σε όσους την αντιλαμβάνονται) μέσα από λέξεις και προτάσεις.
Ζούμε σε μια εποχή που ο «Αχταρμάς» είναι το ιδεολογικό έδεσμα των ανθρώπων παγκόσμια. Ερωτευόμαστε, θυμώνουμε, σκεφτόμαστε επαγγελματικά, πολιτικά και φιλοσοφικά μέσα από αυτό το κρύο πιάτο μπροστά μας με την ακαλαίσθητη εικόνα.
Εξίσου σημαντική είναι και η Σιωπή που έχει και αυτή την αξία της αλλά είναι ένα λίγο μεταγενέστερο στάδιο σε ότι μέσα από μια Κυνική αντίληψη φιλοσοφίας.
Οι γνωστοί μας άγνωστοι Κυνικοί φιλόσοφοι άλλωστε έδωσαν το Σπέρμα στον Χριστιανικό Μοναχισμό που λίγοι το γνωρίζουν μια και ο «Αχταρμάς» για να υπάρξει στο μυαλό μας κάνει αποκλεισμούς σε ιστορικές συνέχειες.
Τι σημασία έχουν οι ωραίες λέξεις , αν δεν ενεργοποιούν το βίωμα στη ζωή μας;
Είναι σαν την μυσταγωγία που νοιώθουν οι θρησκευόμενοι λωποδύτες μέσα στους ναούς της συνήθειας τους και σαν βγουν έξω από αυτόν λειτουργούν την κοινωνική και οικονομική βία του «Αχταρμά» που έχουν στο μυαλό τους. Ας πούμε ότι λειτουργούν ως ζώα τον απροσδιόριστο Φόβο τους.
Θα σου έλεγα ένα σύνθημα μια και όλο πιο συχνά σπάω πλάκα δημιουργώντας μερικά τέτοια.
Λοιπόν Επαμεινώνδα μου ….«Χεσ’τα Λόγια , Δες τα Χάλια»