Λίγα λόγια για τα χάλια της σκέψης μας

.



Αυτό το διάστημα δεν επισκέπτομαι πολύ αυτό το χώρο με τη γραφή μου, γιατί θεωρώ ότι οι σιωπές είναι απείρως γονιμότερες από την ακατάσχετη φλυαρία.

Η ζωή βέβαια συνεχίζεται και πέρα και μέσα από την επικαιρότητα που την παρακολουθώ με ενδιαφέρον, έξω όμως από τα ιδιωτικά δίκτυα των ράδιο-τηλεοπτικών αραχνών. Θα έλεγα ότι με απασχολεί αρκετά η ουσία της παθογένειας της ίδιας μας της σκέψης.
Πρωτότυπο !!! Θα αναφωνήσει κάποιος που με συμπάθεια ή ειρωνεία θα ψελλίσει την αντίρρηση του για τούτη τη γραφή καθώς την περιδιαβαίνει με ανάγνωση.
Το αστείο όμως είναι πως στην καθημερινότητα μας ποτέ δεν ψάχνουμε την αιτία της παθογένειας της σκέψης μας, αλλά πάντοτε βρίσκουμε εύκολους στόχους απέναντι από εμάς και φορτώνουμε σε τούτους τα κακώς κείμενα.

Για να το κάνω πιο σαφές, ο υπάλληλος που δουλεύει για το κράτος της Τρόικας, ενώ είναι σκασμένος , φοβισμένος και ότι άλλο μπορεί να λεχθεί για να χαρακτηρίσει την δύσκολη ψυχολογικά και υλικά θέση του, συνεχίζει να είναι ενεργός δήμιος που κατ’ εντολή των βασανιστών του σκοτώνει άλλους ανθρώπους για να έχει συντήρηση του φόβου και της απέχθειας του προς τον βασανιστή του…
Τρελό ε;
Εντελώς καθημερινό θα έλεγα… και «φωτίζει» κάπως με πρακτικό τρόπο την παθογένεια της σκέψης που ανταμώνουμε καθημερινά γύρω μας.
Δεν θα πω όμως περισσότερα για αυτό τον ιστό της αρρωστημένης σκέψης μας, που φτιάχνει Ιστορία και πολύ πόνο γύρω μας και μέσα μας…

Αυτό το διάστημα μελετώ το έργο του Σοφοκλή "Οιδίπους Τύραννος" που πρόκειται να ανέβει σε λίγες μέρες ως παράσταση στην Αθήνα και όχι μόνο σε αυτήν.
Δεν θα ήθελα να γράφω αρκετά πράγματα για την ουσία που εγώ ανιχνεύω μέσα σε τούτο το κείμενο, γιατί οι απόψεις γεμίζουν το μυαλό μας με αντιρρήσεις που απλώς επιβεβαιώνουν την στασιμότητα μας σε παγιωμένες αντιλήψεις.
Άκουσα πρόσφατα και μου άρεσε μια σκέψη που έλεγε πως ο αναλφάβητος άνθρωπος δεν θα είναι στο μέλλον αυτός που δεν ξέρει γραφή ή τον χειρισμό των ηλεκτρονικών μέσων, αλλά αυτός που δεν θα μπορεί να αντικαταστήσει με καινούργια δεδομένα τις βεβαιότητες του…
Φαντάζεστε τις γνωστές ομάδες ανθρώπων που είναι αμετακίνητες από τις θέσεις τους και συσπειρώνονται φτιάχνοντας την εκάστοτε ιδεολογική βία;
Ε, αυτές οι ομάδες είναι ο σημερινός σκοτεινός Μεσαίωνας της κατά τα άλλα μεταμοντέρνας εποχής των πληροφοριών και της ταχύτητας…

Θα έλεγα μόνο μια προτροπή προς όποιον θέλει να εξετάζει τα πράγματα πέρα από το προφανές τους, λέγοντας πως η ουσία της ζωής μας βρίσκεται πάντα εκεί που δεν πέφτει το Φως της λογικά λαξευμένης πληροφορίας…

Δεν θα πω όμως περισσότερα, αλλά θα αφήσω δυο διαδικτυακούς τόπους που αναφέρονται στο θέμα τούτο που πραγματεύεται το έργο του Σοφοκλή.

Συνεχίζω να θεωρώ ότι Παιδεία συντελείται όταν θέτουμε ο καθένας στον εαυτό του ερωτήματα εντελώς δικά μας… ενώ η εκπαίδευση πάντοτε λειτουργείται από τις κυρίαρχες ομάδες σκέψης και φτιάχνουν ομοιόμορφους οπαδούς για προστασία του ίδιου του «λειτουργικού» τους μοντέλου, στο εκάστοτε κυρίαρχο σύστημα.
Τα δε διλήμματα μεταξύ αριστεράς δεξιάς στην πολιτική, Παναθηναϊκών και Ολυμπιακών στον αθλητισμό, Καθολικών και Προτεσταντών στην θρησκεία, κρύβουν μέσα στο σκοτάδι τους , τις περισσότερες εκδοχές απάντησης σε ότι θεωρούν επικίνδυνο να ξεστρατίσει κάποιος από το δίπολο.

Κάπου εδώ όμως σταματώ παραθέτοντας τις πληροφορίες
Άλλωστε τα χάλια μας μπορεί κάποιοι να τα δούμε … όμως το δυσκολότερο είναι να ψάξουμε τη γιατρειά τους.
Πάντως έξω από την Παιδεία μην ζητάμε θεραπεία… γιατί απλώς όλες οι άλλες δογματικές θέσεις είναι σαν τα ψυχοφάρμακα που καταστέλλουν το τοπίο από αντιπάλους, αλλά δεν θεραπεύουν!


Α.  Ένας χώρος που τιτλοφορείται ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΟΙΔΙΠΟΔΑ ΤΥΡΑΝΝΟ

Β.  Το έργο με την διαδικασία και τους συντελεστές που ανεβαίνει (ΕΔΩ)

«Φεστιβάλ» Επιδαύρου. Ακόμα και εκεί ευτελισμός

.

Κτύπησε το τηλέφωνο μου και η αγαπημένη φωνή του φίλου μου Σωτήρη, ήταν κάπως φουρτουνιασμένη όταν μου είπε να διαβάσω ένα άρθρο που έγραψε για την τραυματική εμπειρία του να παρακολουθήσει μια παράσταση στην Επίδαυρο.

Τελευταία στις μεταξύ μας συζητήσεις, διαπιστώνω ότι υπάρχει μια αγωνία να βρούμε και να επικοινωνήσουμε με Ανθρώπους και όχι με ιδεολογήματα και ομαδοποιήσεις αντιλήψεων. Το ίδιο ως διάθεση ανακαλύπτω να εμφανίζεται δειλά και στους άλλους ανθρώπους γύρω μου που διαθέτουν μια στοιχειώδη λογική. Για να μιλάμε με όρους καθαρότητας, η Δημοκρατία ως πολίτευμα είναι το καλύτερο μέσον να έχεις ένα νομιμοποιημένο όχλο ως υποστηρικτή σου. Αυτό συμβαίνει βέβαια σαν δεν έχει μέσα της την Αρχή και τον Νόμο της Παιδείας των Πολιτών της. Το τι είναι Παιδεία και Νόμος που εφαρμόζεται από τους πολίτες με θέση και όχι φόβο, είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο που τώρα δεν είναι η ώρα του να αναλυθεί. Κάπου μέσα στα άρθρα που αφήνω κατά καιρούς σε αυτό το χώρο βρίσκονται οι απαντήσεις των εκδοχών της οπτικής μου, που διατίθεται προς κρίση, συμμόρφωση και σαφώς αναδιαμόρφωση... 

Έσκασε λοιπόν ο άμοιρος ο Σωτήρης γιατί κάποτε παρακολουθούσε τον Μινωτή και τον τρόπο προσέγγισης του αρχαίου λόγου από κοντά ακόμη και στις πρόβες και σήμερα νιώθει ότι είναι μετέωρος από την παρακολούθηση του «Εγώ» των σκηνοθετών που εκφράζουν τα μεγάλα κείμενα μέσα από την ατομική τους παθογένεια που ορίζεται αυτόκλητα ως εκδοχή ερμηνείας του αρχαίου λόγου.

Ένα ακόμη από τα προβλήματα σκέψης της εποχής μας, είναι πως κάθε κρίση για τα κακώς κείμενα, ερμηνεύεται από τους αποδέκτες ως απαξία στην εκάστοτε κομματική εξουσία.  Έτσι συνήθως  τροφοδοτείται η αντίπαλη (σαφώς -ες) κομματική μηχανή. Ως αποτέλεσμα είναι να παρακολουθούμε σε ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα το θέαμα του παραλόγου με υβριστικά σχόλια που εξαπολύονται από την αφιλοσόφητη βαλλίστρα εξυπηρετώντας κραυγές ενός ανύπαρκτου διαλόγου.
Οι σκεπτόμενοι άνθρωποι μας λείπουν και όχι οι ιδεολογίες που για έναν που ξέρει να βλέπει τα πράγματα από μια απόσταση, καταλαβαίνει ότι διανύουμε την εποχή των ασύστολων ύβρεων σε μια αφιλοσόφητη ζωή που η θεωρητική κεφαλαιοποίηση της ύλης υποσκάπτει τα θεμέλια της Οικουμένης.
Δίνουμε λοιπόν εύκολα ταυτότητες σε ότι μας χαϊδεύει ή μας ενοχλεί στα αφτιά και έτσι το γαϊτανάκι της έκπτωσης συνεχίζει να έχει την κατιούσα τόσο στους φοβισμένους υπηκόους αυτής της χώρας (αλλά και παγκόσμια) όσο και στους αφιονισμένους καρέκλο-κένταυρους των πέντε ηπείρων που νομίζουν ότι η στενή σκέψη τους αποτελεί Σολώνεια παρέμβαση.

Δεν θα μπορούσε λοιπόν και η Επίδαυρος να είναι έξω από αυτή την παρακμή.
Από τον απλό γραφίστα μέχρι τον επιστήμονα γενετιστή, γνωρίζουν ότι το πρωτότυπο της εικόνας ή των ειδών αντίστοιχα, το αφήνουν ανέγγιχτο και εξελίσσουν τους πειραματισμούς τους σεβόμενοι την αφετηρία…
Στην Επίδαυρο όμως, τον αρχαίο Λόγο τον έχουν κάνει κυριολεκτικά «λάστιχο» εκπαιδεύοντας το κοινό σε ατομικά διανοήματα που προέρχονται από λειψή γνώση, υποστηρίζοντας πως οι εκδοχές τους πάνω σε ότι περιοριστικά κατανοούν, είναι η αλήθεια που πρέπει μέσω αυτής να εκπαιδεύουν τους θεατές.

Ας αφήσουμε και κάτι καθαρό!
Φτάνει πια στο όνομα της μεταμοντέρνας εποχής μας να μπαίνει στο χώρο του Ασκληπιού ο κάθε ευφάνταστος σκηνοθέτης με τα ατομικά του προβλήματα και να κάνει αυτά τα άλυτα της ζωής του Τέχνη.
Δεν είναι αυτός ο αρχαίος Λόγος !!!
Αλλά θα μου πει κάποιος τα άτομα της εξουσίας θεσμών και Πολιτείας που επιλέγουν αυτούς τους καλλιτέχνες των διαδρόμων της εξουσίας μήπως δεν είναι του ιδίου φυράματος;

Ας ελπίσουμε (αν και η ελπίδα είναι ύπουλη έννοια) πως η αυτοκάθαρση των Πολιτικών ιδεολογημάτων, κάποιοι τα λένε και κόμματα, θα γίνει ανάγκη στην εξελικτική πορεία της κοινωνίας και ίσως δούμε να κυριαρχούν Άνθρωποι απέναντι στις "λογικές" και τα μικρό-συμφέροντα που μέχρι τώρα φέρουν τα αίσχη στους Πολίτες και τον πνευματικό λοιμό να κυριαρχεί παντού γύρω μας…

Επισυνάπτω το άρθρο-σχόλιο του αγαπητού Σωτήρη.





«Φεστιβάλ» Επιδαύρου. Ακόμα και εκεί ευτελισμός
(Τι κάνει ο Υπουργός Πολιτισμού;)

του Σωτήρη Γλυκοφρύδη


Είχα χρόνια να πάω να παρακολουθήσω παράσταση στο λεγόμενο (κακώς) Φεστιβάλ Επιδαύρου (διότι φεστιβάλ σημαίνει φιέστα, γιορτή, ενώ κανονικά δεν είναι γιορτή, είναι προσκύνημα). Παλιά πήγαινα πάρα πολύ συχνά, όταν όμως παντρεύτηκα, επειδή ζούσα την τραγωδία μου κατ οίκον, το έκοψα. Τώρα που ξανάνιωσα άνθρωπος, το επισκέφτηκα πάλι. Όμως, έπαθα σοκ. Ο ευτελισμός της ιερότερης στιγμής και του μέγιστου επιτεύγματος των Ελλήνων, που προΐσταται της φιλοσοφίας, της ακρόπολης, της δημοκρατίας, των μαθηματικών, και ειδικά της εκσπερμάτωσης του νου, δηλαδή του οργασμού του, η τραγωδία, με χτύπησε κατακούτελα, νοιώθοντας τουρκομπαρόκ.
Μόλις μπαίνεις, κατ’ αρχήν, αντί να δεις αφίσες της παράστασης, κυριαρχούν στατό υπερμεγέθη γράφοντας «Γουρουνόπουλο 15 ευρώ», σε σημείο που νόμιζα ότι μπήκα σε άλλο μέρος. Γρανίτες πολύχρωμες και κύμβαλα αλαλάζοντας «περάστε». Ντράπηκα, αισθάνθηκα ευτελισμένος.
Δεν μιλώ για την παράσταση, τις «Τραχίνιες» του Σοφοκλή, που πιστεύω ότι είναι το πιο υποβαθμισμένο έργο του, στο οποίο ο σκηνοθέτης θα έπρεπε να του δώσει βάθος για να το αναδείξει. Η μοντερνοποίηση και η αποδόμηση προϋποθέτουν και αναδόμηση μετά, ειδικά πάνω σε αυτό που καλείται «ύβρις», και τη μόνη ύβρη που ένοιωσα ήταν απέναντι στον εαυτό μου. Εκεί, ο σκηνοθέτης πέτυχε, και πέτυχε και σε ένα άλλο πράγμα, σεβάστηκε ομολογουμένως το χώρο, αλλά δεν σεβάστηκε τον συγγραφέα. Ας είναι. Αν και είχα μερικές επιφυλάξεις για τη διανομή, η Φιλαρέτη Κομνηνού πάταγε πράγματι γερά αλλά την ήθελα σε άλλο ρόλο, ο χορός καλός αλλά έλλειπε η «φωνή», όντως θαυμάσια προσπάθεια για τα νέα κορίτσια, θα σταθώ στον Ηρακλή. Παναγιά μου, τι Ηρακλής είναι αυτός, τι ψηλούς κοθόρνους έχει, γιατί αφού είναι σχεδόν νεκρός πετάγεται σαν να μην έχει τίποτα και σχεδόν χορεύει, άκουγα ένα μικρό παιδί, πίσω μου να ρωτάει τον πατέρα του. Σσώπα μικρέ, του είπα, είναι ιερή στιγμή, το θέατρο από μίμηση πράξεως τελείας γίνεται της υποτελείας.
Ο σκοπός μου όμως δεν ήταν να κάνω κριτική, αλλά να πω ότι για τους ανθρώπους του θεάτρου αποτελεί πρόκληση ο μοντερνισμός, για τα θέατρα όμως των ανθρώπων χρειάζεται κάτι κλασικό, μπας και γίνουν άνθρωποι του θεάτρου. Διότι το θέατρο είναι παιδεία, δεν είναι παιδ(ε)ιά. Δεν είναι καν φεστιβάλ η Επίδαυρος, είναι σχολειό και εκκλησία. Δεν είναι καν πανηγύρι, είναι σκέψη. Δεν είναι καν σκέψη, είναι ζωή. Πώς, γαμώ το, θα αλλάξουμε αυτό τον τόπο, αν δεν αλλάξουμε πολιτιστικά τον εαυτό μας; Και ο εαυτός μας δεν αλλάζει όταν πας στην εκκλησιά και απέξω αντί να γράφει για το κερί, γράφει ότι εδώ το γουρουνόπουλο κάνει 15.
Α, αυτή την εβδομάδα η Επίδαυρος έχει Γκόλφω…