Ο ΣΩΤΗΡΗΣ ΓΛΥΚΟΦΡΥΔΗΣ ΜΑΣ ΓΡΑΦΕΙ…

.

Μετά από ένα όμορφο μεταμεσονύχτιο κουβεντολόι στην ηρεμία της φύσης στην Ακαδημία του Πλάτωνα, παρέα με την Αύρα του Παρμενίδη στην Σκέψη του Λόγου μας… μαζί με το μοίρασμα του λιγοστού καπνού μας με τον ξενύχτη μετανάστη … και το παιχνιδιάρικο τριγύρισμα των σκύλων που καθρεφτίζουν τη μνήμη της επικοινωνίας με το άρρητο μέσα μας… φυσικό ήταν να δεχτώ σε e-mail τις σκέψεις του συνομιλητή και ενδιαφέροντα σκεπτόμενου ανθρώπου Σωτήρη Γλυκοφρύδη.

Με χαρά παραθέτω τις σκέψεις του αγαπητού Σωτήρη… σημειώνοντας ένα μικρό στίχο που λέει: «Των Ελλήνων οι κοινότητες φτιάχνουν άλλο γαλαξία» , από το τραγούδι του Σαββόπουλου «Ας κρατήσουν οι Χοροί».

Η μοναχικότητα της πρωτοπορίας

(αφιερώνεται προς εκείνους που πρωτοπορούν κρατώντας τις αξίες)


του Σωτήρη Γλυκοφρύδη

Καταρχάς, πρέπει να ορίσουμε τη διαφορά της μοναχικότητας απο τη μοναξιά. Και οι δυο λέξεις είναι δυνατές, η πρώτη σταμπάρεται από το «χ» που συμβολίζει την απόρριψη, η δεύτερη από το «ξ» που παραπέμπει στο οξύ, στο καυστικό. Σύμφωνα με το πρώτο συνθετικό και την κατάληξη, η μοναχικότητα παραπέμπει σε μια μοναδική απορριπτική πορεία εvώ η μοναξιά σε μια απραγή καυστική κατάσταση. Η διαφορά έγκειται στο ότι η μοναχικότητα δεν είναι τόσο αισθητά δυσάρεστη καθόσον επενεργεί η ζωτική ανησυχία, ήτοι η ένταση της παραγωγικής διαδικασίας. Η μοναχικότητα, στην ουσία παιδί του μοναδικού με τη μοναξιά, αισθάνεται λόγω της παραγωγικής διαδικασίας ηπιότερα τα κάρβουνα που πατά ή τον πυρσό της ζωής που μεταφέρει, ενώ η μοναξιά, η οποία παραπέμπει σε κάτι στατικό, νοιώθει πιο έντονα το καύσος να την καίει. Η μοναχικότητα της πρωτοπορίας καταλήγει συχνά στο κάψιμο εκ της πρωτοπορίας, δηλαδή στη μάνα μοναξιά, εάν στο δρόμο της, κοιτώντας ζερβά, κοιτώντας δεξά, δεν βλέπει άλλους να παραβρίσκονται στης ζωής το μετερίζι, οπότε, στη σκυταλοδρομία των θερμών πυλών, στέκεται, και σκέφτεται, και φλέγεται. Το θέμα είναι αν δεν πεθάνει, πόσο θα μείνουν οι ουλές και πόσο θα παραμορφώσουν.

Θεωρώ ότι το ιξώδες της ψυχής που καίει σαν οξύ και μοιάζει με ρετσίνι, σε μικρές δόσεις ωφελεί διότι σε κάνει πιο σκληρόπετσο, ενώ σε μεγάλες βλάπτει, από το δέρμα μέχρι το μεδούλι. Η κατάθλιψη αποτελεί το ακραίο κόστος της σκληράδας, της έννοιας αυτής που κατά τον άνθρωπο εκτιμάται ως η αντίθετη πλευρά της μαλθακότητας. Παραταύτα, η σκληρότητα υποκρύπτει μια σπάνια ευαισθησία.

Ιστορικά και φιλοσοφικά, οδηγούμενοι από τη γλώσσα, η έννοια του ιξώδους παραπέμπει στη βελανιδιά, που λεγόταν συχνά οξιά, ιξός ή δρυς. Το πλέγμα των ανθεκτικών αυτών υπερχιλιετών σε ζωή φυτών θεοποιήθηκε από τους ανθρώπους στην αρχή της ιστορίας τους, πιστεύω όχι τυχαία. Τα δέντρα αυτά, που με διάφορες παραλλαγές τα βλέπουμε συχνότερα σε ομάδες, με θάμνους που έχουν αιμάτινα σφαιρίδια ως γκυ κοντά τους, έχουν τον πιο σκληρό κορμό και στη φλούδα τους ρέει ένα καυστικό υγρό, το ακετυλο-σαλυκιλικό οξύ, η βάση της γνωστής μας ασπιρίνης. Για τους λόγους αυτούς, τους θεραπευτικούς, της παραμονής στη ζωή και της σκληρότητας του κορμού τους λατρεύτηκαν από όλους τους λαούς, εκεί φυσικά που συνυπήρχαν.
Οι Δρυίδες, οι σαμάνοι αυτοί μάγοι ιερείς στα δάση της Ευρώπης, κατασκεύαζαν με το βρασμό του φλοιού και των καρπών των δρύινων αυτών δέντρων, από το οποίο πήραν το όνομά τους, ένα καυστικό ποτό ζωής - αποσοβητή θανάτου, παυσίπονο και αντιφλεγμονώδες, που πίστευαν ότι έδινε δύναμη, μαζί με κάποιες πρόσθετες προσμίξεις (πιθανόν το γνωστό κόκκινο με άσπρες βούλες παραισθησιογόνο δηλητηριώδες μανιτάρι amanita mouscaria και αιμάτινα κομμάτια κρέατος). Το βασικό αυτό δέντρο της ζωής, που με το πέρασμα των χρόνων κατέληξε να γίνει σύμβολο, εκδηλώθηκε από την εξουσιαστική ράβδο της ιατρικής έως το στέφανο στο μέτωπο των βασιλέων. Το μπαστούνι του Ασκληπιού ήταν από οξιά - βελανιδιά και δεν είναι τυχαίο που χρυσά βελανιδοφόρα στεφάνια ανακαλύπτονται στους τάφους των παλαιότερων βασιλέων. Η βελανιδιά υπήρξε ίσως το πρώτο ιερό δέντρο. Το να τη δει κάποιος να στέκει μόνη της, αισθάνεται ακόμη από σεβασμό έως δέος, καθόσον η μοναξιά της αυτή παραπέμπει στο ισχυρό βασίλειο της σκληρής μοναδικότητας.
«Νοιώθω σαν την μοναδική οξιά» σημαίνει «έχω μοναξιά», «έχω μια ανάλογη τάση» σημαίνει η «μοναχικότητα» που παραπέμπει σε μια σχετική πρωτοπορία.

Το έχουμε πει ότι η συμβολική γλώσσα του ανθρώπου είναι η ιστορία του, μέσα από την οποία αναδύονται στοιχεία μιας ευρύτερης παραβολικής αλήθειας. Νοιώθω μοναξιά σημαίνει ότι αισθάνομαι σαν τη μοναχική βελανιδιά, νοιώθω μοναχικότητα σημαίνει ότι παράγω μόνος σαν τη βελανιδιά τον καρπό μου στο χώρο και στο χρόνο. Η μοναχικότητα της πρωτοπορίας δείχνει ότι τα πάω καλά με τον εαυτό μου, η μοναξιά εκ της πρωτοπορίας σημαίνει ότι καθώς βρίσκομαι και παραμένω μόνος, κέκτημαι τη θέση μου και βιώνω το ιξώδες.

-«Το ιξώδες δεν πονά αλλά καίει το κορμί, αυτό όμως σε κάνει πιο δυνατό», μοιάζει να λέει μια βελανιδιά σ’ έναν αετό που κάθεται σε απόμακρο κλαρί της.
- «Το ξέρω κι εγώ αυτό, όταν πετώ ψηλά και βλέπω να τιτιβίζουνε συχνά χαζοχαρούμενα τα σπουργίτια μες στην πόλη. Η μοναχικότητα της πρωτοπορίας καταλήγει στη μοναξιά εκ της πρωτοπορίας, που αποτελεί τη μοίρα των όποιων δυνατών βλέπουνε τα πράγματα από ψηλά ενώ φαίνονται μικροί σε αυτούς που δεν μπορούνε να τους φτάσουν. Ό,τι είναι δυνατό κατέληξε πια στο περιθώριο…» κουνώντας τα φτερά αυτός της απαντάει.
-«Εσένα, πάλι καλά, σε έκαναν σύμβολο, εμένα απο σύμβολο με τρώνε τα γουρούνια…» με ένα ιξώδες δάκρυ σαν ρετσίνι να κυλά, θροΐζοντας τα φύλα στα κλαριά, του ανταπαντάει.
- «Ναι αλλά εσύ θα ζεις όταν εγώ θάχω πεθάνει» και δίνοντας μια ο αετός πετά και χάνεται, στων Σπαρτιατών τα μέρη.
Και η βελανιδιά, μένει πάλι μόνη της μπροστά σε μια σπηλιά, όπου απο μέσα ακούγεται ψιθυριστά ένα ποίημα ΄ του Γρυπάρη, του Καβάφη ή του Σολωμού, δεν μπορώ να ξεχωρίσω… Πάντως, μιλάει για τον άνθρωπο, που έχει δίπλα στο σπαθί και στις πραμάτειες του, τις προγονικές αξίες.