.
Με την ευκαιρία της έναρξης των Ολυμπιακών αγώνων του 2012 στο Λονδίνο, που συνειδητά δεν την είδα, αναρτώ ένα άρθρο του φίλου μου Σωτήρη Γλυκοφρύδη.
Παρακολουθώ μια ευαισθησία στο θυμικό των Ελλήνων προσπαθώντας να κρατηθούν από ιδεώδη που τα θεωρούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής τους ταυτότητας.
Η αιρετική μου οδηγία για ανάπτυξη της πολυμέρειας σκέψης βρίσκεται συμφωνούσα με το άρθρο του αγαπητού μου Σωτήρη.
Θέλει προσοχή όταν παίζουμε «σκάκι» γιατί δεν πρέπει να παρασυρόμαστε σε χώρους ιδεών που δεν είναι ασφαλείς για την δική μας επιβίωση.
Η Ελληνική σκέψη ουδεμία σχέση έχει με την σημερινή γιορτή του marketing των Ολυμπιακών αγώνων. Έτσι έχουν καταντήσει δυστυχώς αυτές οι τετραετείς γιορτές της ντόπας και του υλικού ανταγωνισμού.
Η σύσταση των ιδεών μας μοιάζει με τη σκέψη που λέει πως είδαμε «κόσμο» και βρισκόμαστε παρασυρμένοι πνευματικά από την μεριά του βουνού που έχει λάσπη και κουνούπια… υπάρχουν και καλύτερα τοπία στα οποία μπορεί να μας οδηγήσει η σκέψη της γλώσσας μας… Η Ελληνική γλώσσα είναι γνώση και κρίση φιλοσοφική με ερωτήματα έξω από την πρώτη ανάγνωση.
Ας προσπαθήσουμε να είμαστε λιγότερο αδικημένοι και επηρμένοι οι Ελληνο-έλληνες, σαν θέλουμε να γίνουμε παγκόσμιοι Έλληνες. Το ανάδελφο Έθνος έχει πάντα ηρεμία στη σκέψη του και σαφώς φτιάχνει τα δικά του τοπία ως προπομπός… ακόμη και τώρα που όλα δείχνουν ότι είμαστε ραγιάδες των αναγκών που χάλκευσαν οι καταναλωτικές επιθυμίες μας.
Τον 6ο π.Χ. αιώνα, ο Σόλων αντιδρούσε στους Ολυμπιακούς αγώνες, διότι όπως έλεγε, « η πολιτεία ξόδευε γι’ αυτούς πολλά ενώ είχε αλλού να δώσει». Την ίδια εποχή οι μικρασιάτες Ίωνες σταμάτησαν να μετέχουν, διότι όπως έλεγαν, «οι αγώνες έδιναν αξία στις σωματικές και αγνοούσαν τις πνευματικές δυνάμεις». Τι συμβαίνει; Στις παραμονές της κλασικής εποχής, υπάρχουν Έλληνες, και δη σημαντικοί, που αντιδρούν στους Ολυμπιακούς αγώνες;
Για κάποιους που έχουν εισδύσει στα βαθύτερα της ιστορίας, ξέρουν πως η λεγόμενη «κλασική εποχή» είναι το μαυσωλείο μιας προγενέστερης «χρυσής εποχής» δυο χιλιάδων χρόνων. Στην ουσία οι Ολυμπιακοί αγώνες που θεσπίστηκαν το 776 από τους Δωριείς, αποτελούν ταφικά μνημόσυνα της εποχής των Ομηρικών προγόνων τους, Μυκηναΐων. Ξεκίνησαν ως αγώνες μνημοσύνης και εκτίμησης.
Δικαίως λοιπόν η «μάνα της Δημοκρατίας», ο Σόλων, διαμαρτυρόταν ότι η πολιτεία ξόδευε πολλά, όπως και οι Ίωνες που έψαχναν την ίδια εποχή την ουσία της ζωής πέραν από τις έννοιες των κοσμοειδώλων. Κατά τους προσωκρατικούς στοχαστές, οι Ολυμπιακοί αγώνες αποτελούσαν ένα δείκτη σεβασμού των αξιών μιας ζωής που χάθηκε. Χωρίς υπερβολή, η κλασική εποχή προκύπτει το κύκνειο άσμα μιας παλαιότερης, πραγματικά μεγαλύτερης σε αξίες, εποχής, αλλά χωρίς ανάλογα ευρήματα - κτερίσματα.
Όταν η Ευρώπη με πρωτεργάτη τη ρομαντική Γαλλία έφτασε σε μια δύσκολη καμπή που χρειαζόταν πρότυπα ηρώων του Ομήρου μετά την ήττα της από τους Πρώσους, προσπάθησε να τα συστήσει μέσα από την επαναφορά των Ολυμπιακών αγώνων, ως εκπρόσωπο του μεγάλου, του ωραίου και του αληθινού. Στην ουσία όμως έκανε ένα μνημόσυνο στον αρχαιοελληνικό κόσμο του «ευ αγωνίζεσθαι», μη ανασταίνοντας όμως αυτές καθ’ εαυτές τις Ομηρικές αξίες, μοιάζοντας με τον τράγο του Σικελιανού, που προκύπτει ως Διόνυσος και Πάνας να κοιτάζει από την Κινέττα προς τη θάλασσα, μηρυκάζοντας τα χείλη.
Οι ρομαντικο-λυρικοί της εποχής, όπως εδώ ο Κάλβος και ο Παλαμάς (ως οι σπουδαιότεροι), και οι σουρεαλιστές κατόπιν, ως ερωτο-ψυχικοί, θα πιστέψουν στην ανάσταση ενός άταφου νεκρού, όπως ο Σικελιανός που θα προσπαθήσει να αναστήσει ένα πεθαμένο με δελφικές τελετές και ορφικούς ύμνους, παίρνοντάς τον από το νεκροτομείο των Αθηνών στο σπίτι του στην Κηφισιά. Ανασταίνεται όμως ένας πεθαμένος; Ο Καβάφης κρυφοειρωνικά και πεσιμιστικά, λέει προς όλους, ότι ενώ έπρεπε να πουν το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο Όχι, είπαν το λεθεμένο «Ίσως». Ο Έλληνες κατά τον Καβάφη και τους νεκρικούς (Καρυωτάκη, κ.λπ), δεν μπορεί να ανακτήσει τα παλιά πρότυπα και τις απολεσθείσες αξίες.
Επομένως, πρέπει να προσδιορίσουμε ότι οι Ολυμπιακοί αγώνες είναι μια ταφική γιορτή, ένα μνημόσυνο σαν αυτά της Κρήτης όπου χορεύουν οι ζωντανοί με θεούς και πεθαμένους απά στον Ψηλορείτη. Εάν όμως, πράγματι θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανή και διαχρονική την ανάμνηση κάποιων αξιών, θα πρέπει να μετακυλήσουμε από την προγονολατρεία στην προγονοεκτίμηση και κριτική, και να επανασυνθέσουμε κατόπιν την βαθύτερη αλήθεια, ενώ για να τιμήσουμε τους όντως σημαντικούς προγόνους μας, πρέπει να βγουν τα άχρηστα αγωνίσματα, κατεβάζοντας το κόστος των αγώνων, βάζοντας στη θέση τους σύγχρονα και πνευματικά (όπως τα τελευταία εντάχθηκαν στα Νόμπελ). Και όλα αυτά, είναι απαραίτητο να τα συνθέσουμε με την προοπτική της πρακτικής ζωή μας ως νεοέλληνες και όχι σαν Ελληνοέλληνες.
Αλλιώς, ως Ελληνοέλληνες, θα είμαστε σαν τον τράγο του Σικελιανού η σαν τον ίδιο τον Σικελιανό που προσπαθούσε με ξόρκια, επικλήσεις και φιλιά στο στόμα, τη νυχτιά, να αναστήσει ένα πεθαμένο.
Είναι τραγικό: Ο «θάνατος» - η αποκαθήλωση της αξίας - ενός τεράστιου σε μέγεθος γονιού να αποτελεί για το παιδί την αυγή της λύτρωσής του.
Με την ευκαιρία της έναρξης των Ολυμπιακών αγώνων του 2012 στο Λονδίνο, που συνειδητά δεν την είδα, αναρτώ ένα άρθρο του φίλου μου Σωτήρη Γλυκοφρύδη.
Παρακολουθώ μια ευαισθησία στο θυμικό των Ελλήνων προσπαθώντας να κρατηθούν από ιδεώδη που τα θεωρούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής τους ταυτότητας.
Η αιρετική μου οδηγία για ανάπτυξη της πολυμέρειας σκέψης βρίσκεται συμφωνούσα με το άρθρο του αγαπητού μου Σωτήρη.
Θέλει προσοχή όταν παίζουμε «σκάκι» γιατί δεν πρέπει να παρασυρόμαστε σε χώρους ιδεών που δεν είναι ασφαλείς για την δική μας επιβίωση.
Η Ελληνική σκέψη ουδεμία σχέση έχει με την σημερινή γιορτή του marketing των Ολυμπιακών αγώνων. Έτσι έχουν καταντήσει δυστυχώς αυτές οι τετραετείς γιορτές της ντόπας και του υλικού ανταγωνισμού.
Η σύσταση των ιδεών μας μοιάζει με τη σκέψη που λέει πως είδαμε «κόσμο» και βρισκόμαστε παρασυρμένοι πνευματικά από την μεριά του βουνού που έχει λάσπη και κουνούπια… υπάρχουν και καλύτερα τοπία στα οποία μπορεί να μας οδηγήσει η σκέψη της γλώσσας μας… Η Ελληνική γλώσσα είναι γνώση και κρίση φιλοσοφική με ερωτήματα έξω από την πρώτη ανάγνωση.
Ας προσπαθήσουμε να είμαστε λιγότερο αδικημένοι και επηρμένοι οι Ελληνο-έλληνες, σαν θέλουμε να γίνουμε παγκόσμιοι Έλληνες. Το ανάδελφο Έθνος έχει πάντα ηρεμία στη σκέψη του και σαφώς φτιάχνει τα δικά του τοπία ως προπομπός… ακόμη και τώρα που όλα δείχνουν ότι είμαστε ραγιάδες των αναγκών που χάλκευσαν οι καταναλωτικές επιθυμίες μας.
Οι Ολυμπιακοί αγώνες, ο τράγος του Σικελιανού
και η νεκρανάσταση ενός πεθαμένου
(αναθεώρηση για μια νεα εποχή)
του Σωτήρη Γλυκοφρύδη
Τον 6ο π.Χ. αιώνα, ο Σόλων αντιδρούσε στους Ολυμπιακούς αγώνες, διότι όπως έλεγε, « η πολιτεία ξόδευε γι’ αυτούς πολλά ενώ είχε αλλού να δώσει». Την ίδια εποχή οι μικρασιάτες Ίωνες σταμάτησαν να μετέχουν, διότι όπως έλεγαν, «οι αγώνες έδιναν αξία στις σωματικές και αγνοούσαν τις πνευματικές δυνάμεις». Τι συμβαίνει; Στις παραμονές της κλασικής εποχής, υπάρχουν Έλληνες, και δη σημαντικοί, που αντιδρούν στους Ολυμπιακούς αγώνες;
Για κάποιους που έχουν εισδύσει στα βαθύτερα της ιστορίας, ξέρουν πως η λεγόμενη «κλασική εποχή» είναι το μαυσωλείο μιας προγενέστερης «χρυσής εποχής» δυο χιλιάδων χρόνων. Στην ουσία οι Ολυμπιακοί αγώνες που θεσπίστηκαν το 776 από τους Δωριείς, αποτελούν ταφικά μνημόσυνα της εποχής των Ομηρικών προγόνων τους, Μυκηναΐων. Ξεκίνησαν ως αγώνες μνημοσύνης και εκτίμησης.
Δικαίως λοιπόν η «μάνα της Δημοκρατίας», ο Σόλων, διαμαρτυρόταν ότι η πολιτεία ξόδευε πολλά, όπως και οι Ίωνες που έψαχναν την ίδια εποχή την ουσία της ζωής πέραν από τις έννοιες των κοσμοειδώλων. Κατά τους προσωκρατικούς στοχαστές, οι Ολυμπιακοί αγώνες αποτελούσαν ένα δείκτη σεβασμού των αξιών μιας ζωής που χάθηκε. Χωρίς υπερβολή, η κλασική εποχή προκύπτει το κύκνειο άσμα μιας παλαιότερης, πραγματικά μεγαλύτερης σε αξίες, εποχής, αλλά χωρίς ανάλογα ευρήματα - κτερίσματα.
Όταν η Ευρώπη με πρωτεργάτη τη ρομαντική Γαλλία έφτασε σε μια δύσκολη καμπή που χρειαζόταν πρότυπα ηρώων του Ομήρου μετά την ήττα της από τους Πρώσους, προσπάθησε να τα συστήσει μέσα από την επαναφορά των Ολυμπιακών αγώνων, ως εκπρόσωπο του μεγάλου, του ωραίου και του αληθινού. Στην ουσία όμως έκανε ένα μνημόσυνο στον αρχαιοελληνικό κόσμο του «ευ αγωνίζεσθαι», μη ανασταίνοντας όμως αυτές καθ’ εαυτές τις Ομηρικές αξίες, μοιάζοντας με τον τράγο του Σικελιανού, που προκύπτει ως Διόνυσος και Πάνας να κοιτάζει από την Κινέττα προς τη θάλασσα, μηρυκάζοντας τα χείλη.
Οι ρομαντικο-λυρικοί της εποχής, όπως εδώ ο Κάλβος και ο Παλαμάς (ως οι σπουδαιότεροι), και οι σουρεαλιστές κατόπιν, ως ερωτο-ψυχικοί, θα πιστέψουν στην ανάσταση ενός άταφου νεκρού, όπως ο Σικελιανός που θα προσπαθήσει να αναστήσει ένα πεθαμένο με δελφικές τελετές και ορφικούς ύμνους, παίρνοντάς τον από το νεκροτομείο των Αθηνών στο σπίτι του στην Κηφισιά. Ανασταίνεται όμως ένας πεθαμένος; Ο Καβάφης κρυφοειρωνικά και πεσιμιστικά, λέει προς όλους, ότι ενώ έπρεπε να πουν το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο Όχι, είπαν το λεθεμένο «Ίσως». Ο Έλληνες κατά τον Καβάφη και τους νεκρικούς (Καρυωτάκη, κ.λπ), δεν μπορεί να ανακτήσει τα παλιά πρότυπα και τις απολεσθείσες αξίες.
Επομένως, πρέπει να προσδιορίσουμε ότι οι Ολυμπιακοί αγώνες είναι μια ταφική γιορτή, ένα μνημόσυνο σαν αυτά της Κρήτης όπου χορεύουν οι ζωντανοί με θεούς και πεθαμένους απά στον Ψηλορείτη. Εάν όμως, πράγματι θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανή και διαχρονική την ανάμνηση κάποιων αξιών, θα πρέπει να μετακυλήσουμε από την προγονολατρεία στην προγονοεκτίμηση και κριτική, και να επανασυνθέσουμε κατόπιν την βαθύτερη αλήθεια, ενώ για να τιμήσουμε τους όντως σημαντικούς προγόνους μας, πρέπει να βγουν τα άχρηστα αγωνίσματα, κατεβάζοντας το κόστος των αγώνων, βάζοντας στη θέση τους σύγχρονα και πνευματικά (όπως τα τελευταία εντάχθηκαν στα Νόμπελ). Και όλα αυτά, είναι απαραίτητο να τα συνθέσουμε με την προοπτική της πρακτικής ζωή μας ως νεοέλληνες και όχι σαν Ελληνοέλληνες.
Αλλιώς, ως Ελληνοέλληνες, θα είμαστε σαν τον τράγο του Σικελιανού η σαν τον ίδιο τον Σικελιανό που προσπαθούσε με ξόρκια, επικλήσεις και φιλιά στο στόμα, τη νυχτιά, να αναστήσει ένα πεθαμένο.
Είναι τραγικό: Ο «θάνατος» - η αποκαθήλωση της αξίας - ενός τεράστιου σε μέγεθος γονιού να αποτελεί για το παιδί την αυγή της λύτρωσής του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου